SERVO MOTOR

Servo Motor statoru nüve şekli ve sarımı olarsak standart AC motorlarda bir farkı yoktur.

Sarım özelliği olarak  AC motorlarda harmonik düzenleme için kullanılan hatve kısaltması Servo motorlarda kullanılmamakta olup TAM HATVE (Tam adım) olarak sarılır.

Örnek : Oluk sayısı 12 ise  4 kutuplu sarım için Tam Hatve =12/4 =3 (1 den 4'e) dir.

Spir hesabı için kullanılacak manyetik gauss saç özelliğine ve fiziki şartlara bağlı olarak normal bir AC motordaki gibi aynı şekilde hesaplanır.

Servo motorlar genel olarak 3 fazlı dizayn edilirler.

Servo motorların rotoru  stator kutup sayısına eşit olarak 2,4,6 vb. Kutup adetlerinde çıkık kutuplu sabit mıknatıslı olarak yapılırlar .

Mil üzerine dizili izoleli saçların üzerine özel yapışkan ile tutturularak dizayn edilen rotorların bazılarında kutupların fırlamasını engellemek için üzeri bandajlanan tipleride mevcuttur.


                          Servo motor Rotor ve Statordan manyetik akı geçişi

                        Servo motor kutup manyetik alan modellemesi

Servo motor yapı itibari ile senkron motorlara benzemektedir. Senkron motor statoruna enerji  verildikten sonra asenkron olarak veya dışardan tahrik yöntemiyle senkron hıza getirildikten sonra rotor sargılarına enerji verilerek kutuplanma sağlanmaktadır.

Eğer rotor yavaş iken rotor kutuplanırsa 50 Hz olan stator kutup değişimine rotorun ateleti yetişemeyeceği için geri kalır ve rotor kilitlenerek dönme hareketi yapmaz .

Aynı şekilde servo motora da 3 faz gerilim verilirse harekete başlayamaz . Ancak dış tahrik ile devri aldırılırsa bu mümkün olur. Servo motoru dışardan tahrik edersek bir jeneratör gibi enerji üretimi yaptırılabilir.

Servo motora fırçasız  DC motor 'da denmektedir. Bunun sebebi 3 faz stator sargılarına sırayla DC akım verildiği içindir. Bu yöntem uygulanması için rotorun mıknatıslarının konumu önemlidir. Yanlış konumda duran bir rotor için statora gerilim verildiğinde rotor kilitlenecek ve çalışmayacaktır. 

Rotorun konumunun belirlenmesi için rotora 120 derece açıyla hall probu konulacağı gibi . Enkoder ,resolver gibi gelişmiş konumlandırma ekipmanları da kullanılarak yapılabilir. 

Bu yüzden Servo motor demonte edileceği vakit bu konumlandırma ekipmanlar tekrar aynı şekilde takılmazsa motor çalışmayacaktır.

Servo motorlarda rotor hızını ve dolayısı ile ateşleme frekansını belirleyen tek etken statora uygulanan gerilimin değeridir.  Zaten DC motorlarda da armatür gerilimin değeri rotor hızını belirlemektedir.